Emre ERGÜL
İran’ın 13 Nisan’da kamikaze dronelar, balistik ve seyir füzerinden oluşan 300’den fazla hava cihazıyla İsrail’e yönelik düzenlediği sonrası Ortadoğu’da tehditler ve sorular havada uçuşuyor. Tahran yönetimi, saldırmaları halinde “Siyonist rejimi yok edeceği”ni ilan ederken; İsrail medyasına göre Savaş Kabinesi “Yakında cevap verecek.”
İşte bu durumda herkes aynı şeyi tartışıyor: İsrail nasıl ve ne zaman vuracak? İran’ın içi mi yoksa dışardaki “vekilleri” mi hedef alınacak? ABD’nin “İsrail’in misillemesinde yer almayacağız” açıklaması ve bölge ülkelerinin sessiz kalması, “Savaş uçaklarıyla saldırı” ihtimalini azaltıyor. Füze saldırısının öne çıktığı anda Ortadoğu medyasında yeni bir iddia ortaya atıldı: İsrail, İran’ı EMP ile vuracak. EMP, Electromagnetic Pulse’ın (Türkçesi Elektromanyetik Darbe) kısaltılması…
Elektromanyetik enerji patlaması da denilen bu olayda oluşan manyetik alandaki tüm elektronik cihazlar ve altyapı kullanılamaz hale geliyor. EMP, yıldırım gibi doğal olarak da yaşanabiliyor, füzeler ya da silahlar aracılığıyla insan yapımı da olabiliyor. İşte Ortadoğu basınında yer alan iddia: “Basit bir ifadeyle EMP, sinyal bozucuya (Jammer) benzer ancak kalıcı bir etkiye sahip olabilir. Bu durum ilk kez 20’nci yüzyılda nükleer silahların denenmesi sırasında gözlemlendi.
Elektromanyetik darbe; telefonlar, cep telefonları, buzdolapları, jeneratörler, invertörler, TV’ler, radyolar, arabalar vb. gibi tüm elektronik cihazları ve iletişimi etkileyebilir. Darbe ayrıca internete bağlı tüm cihazları, elektrik şebekesi transformatörlerini, trafo merkezlerini ve havayı da yok edebilir. trafik kontrol sistemleri. Uzmanlar, İsrail’in İran’a EMP saldırısının onu Taş Devri’ne geri getireceğini söylüyor.“ Peki bu durum ne kadar sürebilir? İddiaya göre bu da saldırının büyüklüğüyle ilgili: “Modern çağ tamamen elektronik sistemlere ve ağlara dayandığından, saldırının İran’daki bireylerin temel hizmetleri üzerinde önemli bir etkisi olacak.
Elektromanyetik darbe büyük olasılıkla nükleer patlamalar ve güneş patlamalarından kaynaklanabileceğinden, etki, takip edilen saldırının türüne bağlı olarak farklılık gösterecektir. Bazıları ‘Taş Devri’ durumunun abartı olduğunu savunuyor. EMP’nin etkileri insanlara doğrudan zarar vermez; ancak güç, iletişim ve diğer kritik altyapıların kaybından kaynaklanan ikincil etkiler ciddi olabilir.”
“İsrail, pazartesi vuruyordu sonra vazgeçti” iddiası
Axios’a konuşan kaynaklar, İsrail’in İran’ın cumartesi günkü saldırısına hemen yanıt vermeyi düşündüğünü ancak daha sonra vazgeçildiğini belirtti: “Savaş Kabinesi ilk toplantı çıkışı ABD’yi ‘Vuruyoruz’ diye bilgilendirdi. İkinci toplantı sonrası Washington’a ‘Karar iptal’ mesahı gönderildi.” Belirtilen toplantı tarihi 15 Nisan, pazartesi gününü işaret ediyor.
“Saldırı, Hamursuz’dan önce ya da sonra düzenlenecek”
İsrail’in olası yanıtıyla ilgili bir diğer soru da ne zaman olacağı yönünde. 22 Nisan pazartesi günü Yahudi bayramı Passover (Pesah, Fısıh veya Hamursuz Bayramı) başlıyor. Mısır’da kölelikten kurtarılan antik İsraillilerin göç hikayesinin anıldığı bayram, 30 Nisan’da sona eriyor. İsrailli uzmanlara göre Savaş Kabinesi, bayram boyunca harekete geçmez. Bir saldırı olacaksa 22’sine kadar ya da 30’undan sonra olur. ABC Televizyonu, ABD’li yetkililere dayandırdığı haberinde “Operasyon Hamursuz’dan sonra” manşeti attı.
AB: İran’a yaptırım kararı verdik
AB Konseyi Başkanı Charles Michel, İran’ın İsrail’e yönelik saldırıları nedeniyle AB liderlerinin İran’ın insansız hava aracı ve füze üreticilerine yönelik yeni yaptırımlar uygulama konusunda anlaştığını duyurdu: “İran aleyhinde yaptırımlar uygulamaya karar verdik. Bu, göndermek istediğimiz net bir sinyal.” İran’ı izole etmek için bölgedeki ülkelerle çalışmak ve bölgedeki gerilimi düşürmek istediklerini ifade eden Michel, İran’a yönelik yaptırımlar konusunda, “Burada amaç, dron ve füze üretimi sürecindeki şirketleri hedef almak” diye konuştu.
